توجه به کودکان و محبت به آنها در دوران کودکی و نوجوانی ازجمله مهمترین موارد تربیتی در فرزندان بهخصوص دختران میباشد، چراکه این موضوع در بهرهمندی فرزندان از اعتمادبهنفس و ایمان مناسب به آنها کمک بسیاری میکند.
پای درد و دل دختران جوان و نوجوان که مینشینی، میشنوی که برخی از آنان تبرج و زیبا جلوه دادن خود را به خاطر بیاعتنایی و بیمهری پدران خود انجام میدهند و به زبان سادهتر مهر و محبت را از نامحرمان با زبان بیزبانی درخواست میکنند.
امام صادق (علیهالسلام) فرمود: «اذا احببت رجلا فاخبره؛ اگر به کسی علاقه و محبت داشتی، او را آگاه کن».
بسیاری از کارشناسان بر این اعتقادند که بسیاری از بدحجابیهای دختران امروز جامعه به خاطر کمبود محبتی است که آنان از سوی پدران خود احساس میکنند. این در حالی است که اسلام ناب محمدی درباره محبت کردن به دختران بسیار سفارش نموده است.
اگر خواستی کسی را بیشتر هدیه دهی به دختران بیشتر بده
چنانچه پیامبر گرامی اسلام (صلیالله علیه و آله) دختران را حتی در دادن هدایا بر پسران مقدم دانسته و میفرمایند: هرکسی به بازار رود و تحفهای بخرد و آن را برای خانوادهاش ببرد همانند حملکننده صدقه بهسوی نیازمندان است و باید دختران را در دادن هدایا بر پسران مقدم بدارد، زیرا هر کس دخترش را خوشحال کند مانند آن است که بردهای از نسل حضرت اسماعیل را آزاد ساخته است. (الامالی، صدوق، ص ۵۷۷)
همچنین آن حضرت فرمود: میان اولاد خود در دادن هدیه به مساوات عمل کنید و اگر خواستی کسی را بیشتر هدیه دهی به دختران بیشتر بده. (الخلاف، طوسی، ج ۳، ص ۵۶۴)
رسول حق (صلیالله علیه و آله) فرمود: خداوند به دختر مهربانتر از پسر است، کسی که باعث خوشحالی دخترش شود، خداوند روز قیامت او را خوشحال میکند.
فرزندانی که در دوران کودکی و نوجوانی به مقدار کافی از محبت پدر و مادر بهرهمند بودهاند دارای اراده قوی و روان سالم میباشند، برعکس افرادی که در خانوادههای خشن زندگی میکنند و از مهر و محبت پدر و مادر بیبهره بودهاند، در بزرگسالی با مشکلات روحی و روانی مواجه میشوند و احساس حقارت میکنند.
کرامت و بزرگواری از عوامل سلامت رفتاری است، بنابراین در کنار مهرورزی والدین به فرزند روح بزرگواری را در او تقویت میکنند.
حضرت بهقدری از این گفتار وی خشمگین شد
روزی رسول خدا (صلیالله علیه و آله) حسن و حسین (علیهماالسّلام) را میبوسید. شخصی به نام اقرع بن حابس گفت: من ده فرزند دارم و هرگز هیچیک را از آنها را نبوسیدهام. آن حضرت فرمود: هر کس رحم نکند بر او رحم نمیشود. بر پایه روایتی آن حضرت بهقدری از این گفتار وی خشمگین شد که چهرهاش برافروخت و به او فرمود: اگر خدا عاطفه را از دلت کنده است با تو چه کنم؟ هر کس بر خردسالان ما مهر نورزد و بزرگان ما را احترام نکند از ما نیست. (بحارالانوار، ج ۴۳، ص ۲۸۲-۲۸۳)
بهترین وسایل پرورش صحیح عواطف کودکان
خطاب کردن کودک با گلواژههایی چون «عزیزم»، «نور چشمم»، «میوه ی دلم» و ... که سرشار از عاطفه و محبت است به کودک نیروی ویژهای میبخشد و او را شاداب نگه میدارد. حضرت زهرا (سلامالله علیها) در خطاب به فرزندان از واژههایی چون «قُرَّةَ عینی» نور دیدهام، «ثمره فؤادی» میوه دلم استفاده میکردند؛ بنابراین میتوان گفت یکی از بهترین وسایل پرورش صحیح عواطف کودکان نوازش کودک و ابراز مهر و محبت به اوست.
«وَ کانَ النّبی صلّی الله علیه و آله إذا أصبح مَسَحَ علی رُؤُسِ وُلده» روش رسول اکرم (صلیالله علیه و آله) در خانواده این بود که همهروزه صبح دست محبت به سر فرزندان خود میکشید. (محمدباقر مجلسی، بحار، ج ۲۳، ص ۱۱۴)
امام صادق (علیهالسلام) میفرماید: مردی که نسبت به فرزندان خود محبت بسیار دارد مشمول رحمت و عنایت مخصوص خداوند بزرگ است. (الحدیث، روایات تربیتی از مکاتب اهلبیت (ع)، ص ۵۹)
چگونه والدین میتوانند گوش شنوای حرفهای مگوی فرزندان خود باشند؟
کارشناسان تربیت اسلامی بر این اعتقاد هستند که والدین باید تا ۴ سال اول زندگی فرزندان خود ارتباط مناسب روحی و روانی با آنان برقرار کنند تا بتوانند در دوران نوجوانی و جوانی گوش شنوای حرفهای مگوی آنان باشند. آنان معتقدند که پدران و مادران در ۷ سال اول باید با فرزندان خود ارتباط پوستی و لمسی داشته باشند چنانچه پیامبر اعظم اسلام دراینباره اینگونه سفارش نمودهاند.
پیامبر گرامی اسلام (صلیالله علیه و آله) فرمود: فرزندان خود را بسیار ببوسید زیرا برای شما در هر بوسیدن درجهای است. (محمدباقر مجلسی، بحار، ج ۲۳، ص ۱۱۳)
در ۷ سال دوم باید پدران و مادران نه بالفظ «من میگویم»، بلکه با دیدن و شنیدن با فرزندان خود رابطه تنگاتنگ، گرم و صمیمی برقرار کنند تا فرزندانشان در سن جوانی این مهر و محبت را از نامحرمان درخواست نکنند.
دختران به مونسهای گرانبها و حسنه
البته بازهم اسلام درباره مهرورزی به دختران و ارتباط برقرار کردن پدران با آنان تأکید خاصی میکند؛ تا آنجا که دختران به مونسهای گرانبها و حسنه تعبیر شدهاند.
پیامبر خدا (صلیالله علیه و آله) فرمود: دختران خود را ناخوش ندارید زیرا آنها مونسهای گران بهایی هستند. (محمد محمدی ریشهری، منتخب میزان الحکمه، ص ۶۱۳)
و امام صادق (علیهالسلام) فرمود: پسران نعمتاند و دختران حسنه و خداوند از نعمتها بازخواست میکند و برای حسنات پاداش میدهد. (همان)
ازجمله آثار مهم محبت به فرزندان و کودکان، عزتنفس، اعتمادبهنفس و خودباوری است. کودکانی که بهقدر کافی از والدین محبت دیدهاند وقتی بزرگ میشوند، دارای صلابت و عزت و اراده قوی هستند. کودکی که مهر و عشق را تجربه میکند، این احساس را به درون میریزد، خودپذیری را میآموزد و خود را موجودی دوستداشتنی در نظر میگیرد و به خودش احترام میگذارد.
هر شخص زمانی خود را خوشبخت تلقی میکند که بداند او را دوست دارند و میپذیرند
محبت پدران و مادران نسبت به فرزندان عامل مهم و مؤثری در رشد طبیعی آنان است، زیرا فرزند بهیقین میرسد که همواره محبوب دیگران است و میتواند خود را به خانواده پرمهر خود نسبت دهد؛ زیرا هر شخص زمانی خود را خوشبخت تلقی میکند که بداند او را دوست دارند و میپذیرند.
کودکان درس محبت، رحم، شفقت، نیکوکاری، وفاداری، صفا، خلوص نیت، رشادت، شهامت، شجاعت، تقوا، ادب، تواضع، عزتنفس و ... را در نخستین سالهای زندگی خود و در دامن پرمهر و محبت پدر و مادر میآموزند. البته احترام، ادب و وفای میان والدین و فرزندان نتیجه نهایی این ارتباط سالم و تنگاتنگ و پر عطوفت است.
متأسفانه در دنیای مدرن امروز، اینترنت، وایبر، ماهواره و تجملگرایی باعث شده است تا پدران خلوتی را برای دختران خود پیدا نکنند و در بازیها و تفریحات دختران خود سهیم نباشند گویی خانوادهها ظاهراً در کنار یکدیگرند اما در حقیقت بهدوراز هم زندگی میکنند زیرا بسیاری از افراد خانواده خود را با فضای مجازی سرگرم میکنند و از دنیای واقعی ارتباطات غافل شدهاند.
دختران تمام نسلها به ارتباط تنگاتنگ و سرشار از محبت پدران خود نیازمندند و غفلت پدران از این نیاز مهم دختران خود باعث شده است تا بدحجابی و روابط ناسالم میان دختران و پسران در جامعه گسترش پیدا کند. در کنار تمام خوراکهای مسموم ازجمله ماهواره، نباید از تجملگرایی حاکم بر زندگی امروز خانوادهها غافل شد که باعث شده است تا پدران به خاطر بالا رفتن سطح توقع همسر و فرزندان خود در حقیقت نتوانند فرصت پیدا کنند تا بانشاط در کنار خانواده خود باشند و زمانی را به باهم بودن، گفتگو، بازی کردن و شنیدن حرفهای مگوی دختران خود اختصاص دهند.