آن که کائنات در شهادتش خون گریستند

ابوبصیر از امام صادق ^{(علیه‌السلام)} روایت می‌کند که آن حضرت فرمود: «هشام‌بن‌عبدالملک از پدرم پرسید: به من خبر ده در آن شبی که علی ^{(علیه‌السلام)} کشته شد، مردمان دوردست که از شهری که علی ^{(علیه‌السلام)} در آن بود فاصله زیادی داشتند، چگونه از شهادت وی باخبر شدند؟» پدرم به هشام فرمود: «در آن شبی که علی ^{(علیه‌السلام)} به شهادت رسید. هیچ سنگی را از روی زمین بر نمی‌داشتند، مگر آنکه در زیر آن خون تازه یافت می‌شد و نیز همین‌طور بود شبی که هارون، برادر موسی مفقودالاثر شد، و همچنین شبی که یوشع‌بن‌نون کشته شد، و نیز شبی که در آن عیسی‌بن‌مریم به آسمان بالا برده شد، و همچنین شبی که در روز آن، حسین‌بن‌علی ^{(علیه‌السلام)} کشته شد».¹

1. معادشناسی، ج 4، ص 191.

سخنان امام حسن ^{(علیه‌السلام)} در باره پدر، پس از شهادت او

بعد از شهادت امیرالمؤمنین ^{(علیه‌السلام)}، امام حسن مجتبی ^{(علیه‌السلام)} خطبه‌ای ایراد فرمودند، و پس از حمد و ثنای خداوند، این‌گونه درباره پدر سخن گفتند: «همانا که در شب گذشته، روح مردی به سرای جاودانی شتافت که هیچ یک از پیشینیان به کردار و عمل او نرسیده‌اند، و در میدان مسابقه تقوی و عمل صالح، از برابر شدن با او و پیشی‌گرفتن از او، فرومانده‌اند، و نیز هیچ یک از آیندگان به‌پای او نخواهند رسید.

او مردی بود که رسول خدا ^{(صلی‌الله‌علیه‌وآله)} علم جنگ را به او می‌داد، و در میدان کارزار با دشمنان خدا می‌جنگید درحالی‌که جبرئیل از طرف راستش و میکائیل از طرف چپش او را مدد می‌نمود. او هیچ‌گاه پشت به جنگ نمی‌نمود، و از نبرد باز نمی‌گشت مگر وقتی که خداوند به دست او فتح می‌کرد.

ای مردم! من فرزند کسی هستم که بشارت‌دهنده به بهشت و ترساننده از عذاب دوزخ بود. من فرزند چراغ تابناک و مشعل فروزان هدایت هستم. من فرزند کسی هستم که جبرئیل در خانه او هبوط می‌کرد و از خانه او صعود می‌کرد و من فرزند کسی هستم که خداوند هر گونه ناپاکی و پلیدی را از وجود او زدود و او را به مقام طهارت خالص و زلال رساند».¹

1. مستدرک، ج 3، ص 172، به نقل از: معادشناسی، ج 4، صص 152 و 153 (با اندکی تغییر)

دشواری شناخت علی‌بن‌ابی طالب ^{(علیه‌السلام)}

علی‌بن‌ابی‌طالب ^{(علیه‌السلام)} بزرگ‌مردی است که به دلیل بهره‌مندی از خصلت‌های الهی در حد کمال، همواره فراتر از اندیشه بشر بوده و هنوز نیز سیمرغ ذهن بشر نتوانسته در قله قاف عظمت او جای گیرد و بدان احاطه یابد؛ چنان که خود در این باره می‌فرماید: «ینْحَدِرُ عَنِی السَّیلُ وَلا یرْقی اِلی الطَّیرُ؛ کوه بلند را مانم که سیلاب [دانش] از ستیغ من ریزان است، و هیچ پرنده‌ای توان پرواز به قله‌ام را ندارد.» ¹ قالب زمان و ظرف روزگار، از گنجاندن چنین وجود باعظمتی در خویش ناتوان است. چرا که او همواره جلوتر از زمان بوده و به همین دلیل، ناشناخته باقی‌مانده است. جبران خلیل جبران در این باره می‌نویسد:

من معتقدم که فرزند ابی‌طالب، اولین عربی بود که با روح کلی رابطه برقرار نمود. او از دنیا رخت بست، درحالی‌که رسالت خود را به جهانیان نرسانده بود؛ و چشم از این دنیا پوشید، مانند پیامبرانی که در جوامعی مبعوث شدند که گنجایش آنان را نداشتند، و به مردمی وارد شدند که شایسته آنان نبودند، و در زمانی ظهور کردند که زمان آنان نبود. خدا را در این کار حکمتی است که خود داناتر است.²

به تعبیر دکتر علی شریعتی: «برادر! چراغ‌ها را باید روشن کرد. من از تو برای طلوع، بی‌تاب ترم، بگذار تا مذهب وحی را ببینم. چهره علی در روشنایی، زیبا و خدایی است. به تو و من، به بی مذهب و مذهبی، هر دو، علی را در تاریکی نشان داده‌اند و این موضوع بر دشواری شناخت علی دامن زده است».³

1. نهج‌البلاغه، خطبه 3.
2. سوسن فروتن شیرازی، عرفان در اندیشه جبران خلیل جبران، ص 46.
3. دفترهای سبز، ص 122.

.

.

.

منبع: مجله گلبرگ