پنج درس آموزنده و ارزشمند از امام صادق (علیه‌السلام)

1. مرحوم قطب‌الدین راوندی روایت کرده است:

روزی از امام جعفر صادق ^{(علیه‌السلام)} سؤال کردند: روزگار خود را چگونه سپری می‌فرمایی؟

حضرت در جواب فرمود: عمر خویش را بر چهارپایه و رکن اساسی سپری می‌نمایم:

می‌دانم آنچه روزی برای من مقدّر شده است، به من خواهد رسید و نصیب دیگری نمی‌گردد.

می‌دانم دارای وظایف و مسئولیت‌هایی هستم که غیر از خودم کسی توان انجام آن‌ها را ندارد.

می‌دانم مرا مرگ درمی‌یابد و ناگهان بدون خبر قبلی مرا می‌رباید؛ پس باید هرلحظه آماده مرگ باشم.

و می‌دانم خدای متعال بر تمام امور و حالات من آگاه و شاهد است و باید مواظب اعمال و حرکات خود باشم. ⁽¹⁾
 

2. در روایات متعددی وارد شده است:

هرگاه که امام جعفر صادق ^{(علیه‌السلام)} در باغستان و مزرعه، بیل در دست داشته و مشغول کشاورزی و کارگری می‌بود؛ و اصحاب و دوستان، حضرت را با آن حالت مشاهده می‌کردند، عرضه می‌داشتند: یابن‌رسول‌الله! چرا در این موقعیت خود را به‌زحمت انداخته‌اید؟!

اجازه فرمایید تا ما کمک کنیم و شما استراحت نمایید؟

حضرت در جواب می‌فرمود: مرا به حال خود وا‌گذارید، من علاقه‌مندم که خداوند مرا در حالتی مشاهده نماید که با دست خود زحمت می‌کشم و کار می‌کنم و جسم خود را برای به دست آوردن روزی حلال به‌زحمت و مشقّت انداخته‌ام. ⁽²⁾
 

3. بعضی از بزرگان همانند مرحوم اربلی حکایت کرده‌اند:

روزی مگسی بر صورت منصور دوانیقی نشست و منصور با دست خود آن را دور ساخت، مگس بار دیگر برگشت و بر همان جای اوّل نشست و باز منصور آن را دور کرد.

و این کار چند مرتبه تکرار شد تا آن‌که منصور به خشم آمد، در همان حال، امام جعفر صادق ^{(علیه‌السلام)} وارد شد.

منصور گفت: یابن‌رسول‌الله! خداوند متعال برای چه مگس را آفریده است؟

حضرت در پاسخ فرمود: برای آن‌که به‌وسیله آن، جبّاران را ذلیل و متواضع گرداند. ⁽³⁾
 

4. مرحوم نراقی در کتاب ارزشمند خود آورده است:

شخصی نزد امام جعفر صادق ^{(علیه‌السلام)} حضور یافت؛ و عرضه داشت: یابن‌رسول‌الله! پدرم پیر و ضعیف گشته است به‌طوری‌که همانند بچه کوچک باید در خدمت او باشم؛ و نیز او را برای قضای حاجت بغل می‌کنم.

حضرت فرمود: چنانچه توان داشته باشی باید این کار را ادامه دهی؛ و نیز باید باکمال ملاطفت و مهربانی برایش لقمه بگیری و دهانش بگذاری.

و انجام این امور فردای قیامت، راه ورود به بهشت را برایت آسان می‌گرداند. ⁽⁴⁾
 

5. صفوان جمال حکایت کند:

روزی در خدمت آن حضرت بودم که فرمود: ای صفوان! آیا تعداد سفیران و پیامبرانی را که خداوند متعال برای هدایت بندگان؛ مبعوث گردانیده است، می‌دانی؟

عرض کردم: خیر، نمی‌دانم.

امام صادق ^{(علیه‌السلام)} فرمود: خداوند یک‌صد و بیست‌وچهار هزار پیغمبر برانگیخت و به همان تعداد نیز وصی و جانشین منصوب و معرفی کرده که تمامی آن‌ها اهل صدق حدیث و ادای امانت و زاهد در امور دنیا بوده‌اند.

سپس حضرت در ادامه فرمایش خود افزود: خداوند متعال پیغمبری بهتر و با فضیلت‌تر از حضرت محمد مصطفی ^{(صلی‌الله‌علیه‌واله)} نفرستاد.

و نیز جانشینی بهتر و با فضیلت‌تر از جانشین آن بزرگوار یعنی؛ حضرت امیرالمؤمنین امام علی‌بن‌ابیطالب ^{(علیه‌السلام)} معرفی نکرده است. ⁽⁵⁾

منبع: سایت شهید مرتضی آوینی