خیلی از ما هنگامی‌که حس می‌کنیم کمی چاق شده‌ایم و اضافه‌وزن داریم سریعاً به فکر چاره می‌افتیم تا وزن خود را کاهش دهیم. اما شاید هرگز فکر نکنیم که گناهان ما چقدر وزن دارد؟ تا چه وزنی نرمال است؟ و چه وزنی از آن‌ها ما را در بحران قرار خواهد داد؟
ما باید کمی به فکر این گناهان چاق شده‌مان باشیم اگر کمی بنشینیم و حساب‌کتاب کنیم تا حدودی می‌توانیم وزنشان را تخمین بزنیم، نباید بگذاریم این‌قدر رشد کند و چاق شود که نتوانیم تحملش کنیم و کمر انسانیتمان را بشکند.
خوب هم می‌دانیم که دیر یا زود باید برداریمش بر کولمان بگذاریم و راهی سفری پر خوف و خطر شویم، حالا چطور ممکن است بتوانیم با این غول بی شاخ و دم که سوارمان شده از پلی که به‌اندازه مو باریک است و به‌اندازه شمشیر برنده گذشت؟ این امکان ندارد با هیچ محاسبه ریاضی هم جور درنمی‌آید این سقوط حتمی است. پس هر چه سریع‌تر باید یا خود، درمانی برایش پیدا کنیم یا به یک متخصص مراجعه کرده و بخواهیم کمکمان کند.
اولین چیزی که لازم است بدان ملتزم شود این است که از افسارگسیختگی خود جلوگیری کند و بدون هیچ قید و شرطی سرگرم لذت‌های جسمی و شهوات بدنی نباشد و خود را بزرگ‌تر از آن بداند که زندگی مادی را هدف بپندارد
اما چیزی که حتماً باید در دست داشته باشیم ترازویی است که عملکردمان را با آن ارزیابی کنیم ببینیم در یک‌زمان مشخص مثلاً چقدر کاهش وزن گناه داشته‌ایم که آن‌هم مشخص است کتاب خدا و سیره اولیای دینش بهترین سنجش و میزان است.
و یک نکته‌ای که در این موازین به آن اشاره شده. بسیار هم مورد تأکید است روزه است که در کم کردن قامت نتراشیده گناهان حکم چاقویی تیز را دارد که سریعاً آن‌ها را کنده و جدا می‌کند.
فایدهٔ روزه، تقواست و آن خود سودی است که عاید خود شما می‌شود و فایدهٔ داشتن تقوا مطلبی است که احدی در آن شک ندارد چون هر انسانی به فطرت خود این معنا را درک می‌کند که اگر بخواهد به عالم طهارت و رفعت متصل شود و به مقام بلند کمال و روحانیت ارتقاء یابد. اولین چیزی که لازم است بدان ملتزم شود این است که از افسارگسیختگی خود جلوگیری کند و بدون هیچ قید و شرطی سرگرم لذت‌های جسمی و شهوات بدنی نباشد و خود را بزرگ‌تر از آن بداند که زندگی مادی را هدف بپندارد.
سخن کوتاه آنکه از هر چیزی که او را از پروردگار تبارک‌وتعالی مشغول سازد بپرهیزد و این تقوا تنها از راه روزه و خودداری از شهوات به دست می‌آید و نزدیک‌ترین راه و مؤثرترین رژیم معنوی و عمومی‌ترین آن به‌طوری‌که همهٔ مردم و همهٔ اعصار بتوانند از آن بهره‌مند شوند و نیز هم اهل آخرت از آن رژیم سود ببرد و هم شکم‌بارگان اهل دنیا عبارت است از خودداری از شهوتی که همهٔ مردم در همهٔ اعصار مبتلای بدانند و آن عبارت است از شهوت شکم از خوردن و آشامیدن و شهوت جنسی که اگر مدتی از این سه چیز پرهیز کنند و این ورزش را تمرین نمایند به‌تدریج نیروی خویشتن‌داری از گناهان در آنان قوت می‌گیرد و نیز به‌تدریج بر ارادهٔ خود مسلط می‌شوند آن‌وقت در برابر هر گناهی عنان اختیار از کف نمی‌دهند و نیز در تقرب به خدای سبحان دچار سستی نمی‌گردند. چون پرواضح است کسی که خدا را در دعوتش به اجتناب از خوردن و نوشیدن و عمل جنسی که امری مباح است اجابت می‌کند قهراً در اجابت دعوت به اجتناب از گناهان و نافرمانی‌ها شنواتر و مطیع‌تر خواهد بود. (1)
وقتی انسان یک ماه کارهای مباح را به‌فرمان حق‌تعالی به‌راحتی ترک می‌کند پس این قدرت را دارد که حرام را کنار بگذارد؛ هر چه اجتناب از معاصی بیشتر شود و اغیار از خانهٔ دل بیرون روند صاحب اصلی که همان پروردگار باشد در آن مسکن می‌گزیند. القلب حرم الله فلا تسکن فی حرم الله الا الله وقتی دل جایگاه رب شد آنگاه تنها در راستای رضای خالقش گام برمی‌دارد و این اطاعت محض او را به لقاءالله خواهد رساند.
در حدیث معراج است که خداوند فرمود: یا احمد (صلی‌الله‌علیه‌و‌اله) آیا می‌دانی که میراث روزه چیست؟ عرض کرد: نه. فرمود: میراث روزه کم‌خوراکی و کم‌گویی است سپس فرمود: سکوت مورث حکمت می‌شود و حکمت مورث معرفت و معرفت مورث یقین است و چون به مرتبهٔ یقین برسد باکی ندارد که چگونه بر او می‌گذرد! به‌سختی یا به‌آسانی. برای او متفاوت نیست و این مقام صاحبان رضاست. (2)
مؤمن برای بهره‌برداری از ماه مبارک رمضان در دو ماه رجب و شعبان روح خود را جلا داده و آمادهٔ ایستادن بر سکوی پرش (ماه مبارک رمضان) می‌شود. ازیک‌طرفی عبادات متنوعی که در ماه مبارک رمضان واردشده و از طرف دیگر پرهیز از خور و خواب و شهوت (حتی حلال) اثر وضعی بسیار مطلوبی بر روح مؤمن می‌گذارد که مهم‌ترین آن اجتناب از گناه است.
در حدیث قدسی در مورد مقام کسانی که به رضای الهی رسیده‌اند آمده است: هر کس بر وفق رضای من عمل کند مداومت و ملازمت بر سه چیز را به او بدهم اول آنکه با شکری آشنایش می‌کنم که دیگر مانند شکر دیگران آمیخته با جهل نباشد و قلبش را آن‌چنان از یاد خودم پر کنم که دیگر جایی برای نسیان در آن نباشد و آن‌چنان از محبت خودم پر کنم که دیگر جایی برای محبت مخلوق‌ها در آن نماند آن‌وقت است که وقتی به من محبت می‌ورزد به او محبت می‌ورزم و چشم دلش را به‌سوی جلالم باز می‌کنم و دیگر هیچ سری از اسرار خلقتم را از او مخفی نمی‌دارم و در تاریکی‌های شب و روز با او راز می‌گویم آن‌چنان‌که دیگر مجالی برای سخن گفتن با مخلوقین و نشست‌وبرخاست با آنان برایش نماند سخن خود و ملائکه‌ام را به گوشش می‌شنوانم و با آن اسرار که از خلق خود پوشانده‌ام آشنایش سازم. (3)
نکتهٔ مهم دیگری که باید به آن توجه کرد تقویت اراده در ماه مبارک رمضان است. اکثر ما به دلیل ضعف در عزم و اراده به معصیت گرفتار شده و به همین جهت از حضرت حق دور می‌شویم. مؤمن در ماه مبارک رمضان درمی‌یابد و می‌چشد که نه‌تنها می‌تواند از حرام اجتناب کند بلکه حتی ارادهٔ او چنان قوی می‌شود که از برخی حلال‌ها نیز چشم‌پوشی می‌کند.
مؤمن برای بهره‌برداری از ماه مبارک رمضان در دو ماه رجب و شعبان روح خود را جلا داده و آمادهٔ ایستادن بر سکوی پرش (ماه مبارک رمضان) می‌شود. ازیک‌طرفی عبادات متنوعی که در ماه مبارک رمضان وارد شده و از طرف دیگر پرهیز از خور و خواب و شهوت (حتی حلال) اثر وضعی بسیار مطلوبی بر روح مؤمن می‌گذارد که مهم‌ترین آن اجتناب از گناه است؛ لذا وقتی ظرف دل مؤمن از نجاست گناه پاک شود و بر این امر استقامت کند کم‌کم محبت خداوند در چنین دلی جای خواهد گرفت.
نکتهٔ مهم دیگری که باید به آن توجه کرد تقویت اراده در ماه مبارک رمضان است. اکثر ما به دلیل ضعف در عزم و اراده به معصیت گرفتار شده و به همین جهت از حضرت حق دور می‌شویم. مؤمن در ماه مبارک رمضان درمی‌یابد و می‌چشد که نه‌تنها می‌تواند از حرام اجتناب کند بلکه حتی ارادهٔ او چنان قوی می‌شود که از برخی حلال‌ها نیز چشم‌پوشی می‌کند. لذا اگر به حرکت در این مسیر ادامه دهد و بر قوت ارادهٔ خویش بیفزاید می‌تواند به بهترین مدارج معنوی و مراتب عالیهٔ سلوک رسیده و به قرب حق نائل آید.
الهی توفیق عبودیت و بندگی خویش را که کلید رستگاری است نصیب همهٔ ما بفرما.
پی‌نوشت‌ها:
(1) تفسیر المیزان / ج 2 / ص 9
(2) المراقبات / ص 202
(3) تفسیر المیزان / ج 1 / ص 464
منبع: سایت تبیان