پیرمردی بود بعد از سالیان دراز برای بار نخست مدینه آمده بود دلش سخت شکست اشکهایش ریخت بیاختیار به ضریح چسبیده بود زارزار گریه میکرد و مرتب بوسه میزد ناگاه صدای وحشتناکی شنید ترک و پتک محکمی بر سرش خورد چشمانش سیاهی رفت و نقش زمین شد مردم دورش جمع شدند اما از هوش رفته بود.
در اینجا مطلبی ذهن را مشغول میسازد و آن اینکه توسل آیا معنای شریک قرار دادن برای خداوند میباشد؟
معنای توسل
توسل یعنی وسیله قرار دادن شخص برای رسیدن به مطلبی میباشد.
به این صورت که بنده خطاکار اگر نتوانسته حق عبادت خالق را ادا کند و یا اشتباهی مرتکب شده که میخواهد جبران نماید برای نزدیک شدن به رضایت پروردگار جلب نظر او عزیزترین و بهترین بندگان او را واسطه قرار میدهد.
توسل در قرآن
قرآن میفرماید: «یا ایها الذین آمنوا اتقوا الله وابتغوا الیه الوسیله» (سوره مائده، آیه 35)
یعنی ای کسانی که ایمان آوردهاید تقوا پیشه کنید و بهسوی خداوند واسطهای آورید نکته مهم در آیه همان توسل به مقربین خداوند میباشد که خداوند اولاً فرمودهاند: از گناهان بپرهیزید و ثانیاً با تمام تقوا، انسان نیاز به یک واسطهای دارد که از مقربین درگاه ایزد یکتا باشد.
همانطور که قرآن بیان میکند فرزندان یعقوب هم هنگام پشیمانی از گناه خود به یعقوب گفتند: «یا ابانا استغفر لنا ذنوبنا انا کنا خاطئین» (سورهٔ یوسف، آیه 97)
یعنی ای پدر از خدا برای اشتباهاتمان طلب عفو نما که ما از خطاکاران بودیم.
توسل به ارواح انبیا
همچنین استمداد از ارواح پیامبر یا دیگر مقربین خداوند همان توسل میباشد زیرا مرگ انتقال روح از بدنی به بدن دیگر است و حقیقت انسان به روح میباشد و هنگامیکه به زیارت گذشتگان میرویم و سلام میدهیم هم میشنوند و هم جواب میدهند همانطور که خداوند به پیامبرش میگوید:
«واسئل من ارسلنا من قبلک من رسلنا اجعلنا من دون الرحمن الهه یعبدون» (سورهٔ زخرف، آیه 45)
یعنی ای رسول ما از پیامبران پیش بپرس آیا غیر از خدای رحمان خدایی قراردادیم که مورد پرسش قرار گیرند مقصود این است که ارواح هم میشنوند و هم میبینند و حتی جواب هم میدهند و در جای دیگر قرآن میفرماید: به کسانی که در راه خدا کشته شدهاند مرده نگویید آنان زندهاند ولی شما احساس نمیکنید. (سورهٔ بقره، آیه 154)
بوسیدن ضریح
حتی تبرک جستن به ضریح مطهر انبیا و اولیای الهی هم با توحید منافاتی ندارد ما آن آهن یا سنگ را که نمیپرستیم بلکه ابراز محبت به صاحب آن قبر میکنیم؛ زیرا بوسیدن ضریحی که متعلق به دوستان خداست یک نوع علاقه به صاحب قبر است و اینیک امر فطری میباشد که انسان هر چه را دوست دارد متعلقات آن را هم دوست دارد و این تبرک جستن هم میباشد همانطور که یعقوب نبی بهواسطه پیراهن یوسف شفا گرفت و بینا شد درحالیکه پیراهن یک شیء بیجان است اما صاحب پیراهن درواقع به اذن خدا شفا داده است و اینطور قرآن میفرماید: «فلمّا أن جاء البشیر القاه علی وجهه فارتدّ بصیراً» (سورهٔ یوسف، آیه 96)
و چون بشارتدهنده آمد آن پیراهن را به رخسار یعقوب افکند ناگهان بینا شد این نبود مگر با اراده خداوند و توجه او به یوسف و آنچه متعلق به او بود.
آری زیارت قبور یک امر فطری است که سیره رسول اکرم هم میباشد؛ که رسول اکرم فرمودند: قبرها را زیارت کنید؛ زیرا زیارت قبور مایه یادآوری سرای دیگر است. حضرت قبر مادر خود را زیارت میکرد و بر سر مزارش میگریست و هنگامیکه به زیارت قبور میرفت به آنها سلامی میداد و با آنان به محبت مینشست حتی زنان را هم از زیارت منع نمیکرد.
منبع: مجله بشارت