ما دیده بودیم که گاهی مرد، زن را موجود درجهدو حساب میکرد! اما موجود درجهدو نداریم. هر دو مثل هم هستند. هر دو از حقوق برابری درزمینهٔ امور زندگی ـ مگر در جاهایی که خدای متعال بین زن و مرد فرقی گذاشته که آنهم روی مصلحتی است و به نفع مرد و به ضرر زن هم نیست ـ برخوردارند. باید مثل دو نفر شریک، مثل دو نفر رفیق، در خانه باهم زندگی کنند... .
مرد قوام است و زن ریحان
اسلام مرد را قوام 1 و زن را ریحان 2 میداند. این نه جسارت به زن است، نه جسارت به مرد. نه نادیده گرفتن حق زن است و نه نادیده گرفتن حق مرد؛ بلکه، درست دیدن طبیعت آنهاست. ترازوی آنها هم اتفاقاً برابر است؛ یعنی وقتی جنس لطیف و زیبا و عامل آرامش و آرایش معنوی محیط زندگی را در یک کفه میگذاریم و این جنس مدیریت و کارکرد و محل اعتماد و اتکا بودن و تکیهگاه بودن برای زن را هم در کفه دیگر ترازو میگذاریم، این دو کفه باهم برابر میشود. نه آن بر این ترجیح دارد و نه این بر آن.
جابهجایی نقشها ممنوع!
بعضی از مسلکهای غلط که مخصوص زنها هم نیست. مردها هم گاهی همان مسلکها را دنبال میکنند. دنبال این هستند که بگویند: نه! بیاییم اجناس این ترازو (نقشهای زن و مرد) را جابهجا کنیم. حالا اگر این کار را بکنیم چه میشود؟ جز اینکه اشتباه میکنید و جز اینکه بوستانِ به زیبایی و نیکی پرداختهشده را خراب میکنید! غیرازاین، کار دیگری نمیکنید. فواید همدیگر را میبرید، محیط خانواده را هم بیاعتنا میکنید. زن و مرد را نسبت به هم دچار تردید و دودلی میکنید. آن محبت و عشقی را که مایه اصلی کار است، از دست میدهید.
گاهی اتفاق میافتد مرد در خانه نقش زن را پیدا میکند. زن حاکم مطلق میشود و به مرد دستور میدهد این کار را بکن، آن کار را نکن. مرد هم دستبسته تسلیم است. خب چنین مردی دیگر نمیتواند تکیهگاه زن باشد. زن یک تکیهگاه خوب را دوست میدارد.
گاهی اوقات از اینطرف مرد چیزهایی را به زن تحمیل میکند؛ فرض کنید که تمام خرید و کار و سروکله زدن با مراجعان با خانم است. چرا؟ چون من کار دارم، وقت ندارم. مبنا وقت نداشتن است! میگوید باید بروم اداره، کارها را باید آن خانم انجام دهد؛ یعنی کارهای بی جاذبه و سنگین برای زن. البته ممکن است چند صباحی سرگرمش کند، اما کار او نیست.
زن، گُل است نه کارپرداز شما
در روایات داریم «المرأة ریحانة»؛ زن گل است. حالا شما ببینید، اگر مردی با یک گُلی با خشونت و بیاعتنایی رفتار کند و پاسِ گل بودن او را نداشته باشد، چقدر ظالم و بد است. مثل تحمیل کردن، زیادهروی کردن، زیادهخواهی کردنِ مردها از زنها، توقعات بیجا و زیادی.
«المَرأةُ رَیحانَةٌ و لَیسَت بِقَهرِمانَةٍ» قهرمان، یعنی همین کارپرداز امروز زندگی... این زن، کارپرداز شما نیست که همه کارهای زندگیتان را روی دوش او بگذارید و بعد هم از او مؤاخذه کنید. نه! این یک گلی است در دست شما... حتی اگر دانشمند یا سیاستمدار باشد، در بحث معاشرت خانوادگی، او گُل است.
پینوشتها:
1 ـ اشاره به آیه کریمه: «الرجال قوامون علی النساء...» سوره نساء، آیه 34.
2 ـ اشاره به حدیث معروف حضرت علی (علیهالسلام): «المرأة ریحانة و لیست بقهرمانة» بحارالانوار، ج 100، ص 253.
منبع: مطلع عشق (گزیدهای از رهنمودهای حضرت آیتالله سید علی خامنهای به زوجهای جوان)، محمدجواد حاج علیاکبری