امام علی (علیه‌السلام)
«تمام فرزندان، خانواده‌ام و هرکسی را که نوشته‌ام به او خواهد رسید، به تقوای الهی و نظم در کارها سفارش می‌کنم.»
نظم جویی، محور برنامه‌ریزی در زندگی و یکی از خصیصه‌های انسانی است که از همان کودکی با رشد قدرت شناختی انسان شکل می‌گیرد. اولین نشانه‌های نظم را می‌توان در کودکان بالای شش سال با شکل‌گیری توانایی در طبقه‌بندی کردن اشیاء و ردیف نمودن آن‌ها در کنار هم مشاهده کرد.
نظم و برنامه‌ریزی در موقعیت‌های مختلف اجتماعی دارای آثار و برکاتی هم چون ایجاد آرامش و نیز رسیدن به تعادل و درنهایت تعالی است. یکی از موقعیت‌های مهمی که وجود نظم و برنامه‌ریزی در آن بسیار لازم و ضروری است، موقعیت خانواده است؛ البته نمی‌خواهیم بگوییم که با بی‌نظمی و بی‌برنامگی نمی‌شود زندگی کرد، ولی تأکید می‌کنیم که با بی‌نظمی و نداشتن برنامه‌ای منسجم، آینده‌نگر و منظم نمی‌توان به تعالی و آرامش رسید و صدالبته نمی‌توان فرزندانی تربیت کرد که در ادامه زندگی، انسان‌هایی هدفمند و منظم باشند. برای تحقق برنامه‌ریزی در خانواده توجه به این امور لازم است:
واقع‌بینی: در برنامه‌ریزی و اجرای نظم در خانه و خانواده، به‌دوراز افراط‌وتفریط و با توجه به استعدادها، توانمندی‌های مالی، فرصت‌های زمانی و خانوادگی اقدام به برنامه‌ریزی کنید.
برنامه‌ریزی بر دو نوع است: برنامه‌ریزی واقعی و برنامه‌ریزی آرمانی. هرچند باید آرمان را در نظر گرفت اما باید بر اساس واقعیت برنامه‌ریزی کرد. یکی از دلایل مهم که برخی افراد نسبت به اجرای نظم و مدیریت خانواده، دل‌زده شده‌اند، این است که همیشه خواسته‌اند بر اساس آرمان‌ها برنامه‌ریزی کنند و درنتیجه در مقام عمل کم آورده‌اند. کافی است چند بار این حالت تکرار شود تا در آن خانواده، وضعیت درماندگی و ناکامی در اجرای نظم حاکم شود و به‌قول‌معروف از خیر اجرای نظم بگذرند!
مشورت: روشن است که وضعیت همه خانواده‌ها و حتی همه اعضای یک خانواده یکسان نیست و نمی‌توان یک نسخه کلی و عمومی برای همه ارائه کرد. مریضی یک یا چند نفر از افراد، مشکلات اقتصادی یا تحصیلی خاص و... که در این صورت تأکید می‌شود شخص قبل از آن‌که خانواده خود را در دام آزمون‌وخطاهای بسیار و طولانی نسبت به برنامه‌ریزی‌های مختلف بیندازد، از مطالعه کتاب‌های مرتبط و مشورت با افراد خبره در برنامه‌ریزی برای خانواده کمک بگیرید.
تعادل: در برنامه‌ریزی، به تمام نیازهای خانواده مانند کار، عبادت، بهداشت، دیدار با خویشاوندان، مسافرت، تفریح و زیارت توجه کنید. انسان موجودی چندبعدی است و تأکید بیش‌ازحد و افراطی در یک جنبه، رشد نامتوازن و کاریکاتوری را در پی خواهد داشت.
الگودهی: هریک از اعضای خانواده باید بکوشند با عمل به برنامه، الگوی مناسبی برای دیگر افراد خانواده باشند؛ البته نباید این کار مثبت خود را در بوق و کرنا کنند که ما این‌وآنیم و شما چه و چه! بلکه باید الگوی عملی برای دیگران در اجرای درست برنامه و نظم در کارها باشند.
گذشت: در کنار قاطعیت و اقتدار در اجرای برنامه، گذشت و مدارا را فراموش نکنید تا عمر اجرای برنامه بیش‌تر شود. گاه دیده‌شده مادری که بی‌نظمی چندباره فرزند خود را دیده است آن‌چنان رفتارهای پرخاشگرانه‌ای از خود نشان داده که به‌جای درست کردن ابرو، چشم را کور کرده و به روح و روان بچه آسیب رسانده است. توصیه می‌شود فرد قانون‌گریز و بی‌نظم خانواده را سرزنش، تحقیر و مسخره نکنید! بلکه یاری‌اش کنید تا او هم در اجرای نظم، موفق شود. در این موارد حتماً از مشاوران خبره برای انتخاب شیوه درست برخورد کمک بگیرید.