روان‌شناسان غربی از تعدادی داوطلب، آزمون خودکنترلی و اراده گرفتند. بعد به آن‌ها تصاویری از افراد بااراده و خویشتن‌دار دادند و گفتند: روزی سه بار و مثلاً به مدت 30 روز این تصاویر را ببینید. می‌دانید بعد چه شد؟ دوباره از آن‌ها آزمون و مصاحبه گرفتند. این افراد قدرت خودکنترلی بالاتری در آزمون گرفتند، یعنی دیدن تصاویر افراد خویشتن‌دار و بااراده روی آن‌ها اثر مثبت گذاشته بود.
یک روز طلبه‌ای عراقی برای مشاوره پیش من آمد. ایشان وسواس و اضطراب بالایی داشت. احساس ارزشمندی و اعتمادبه‌نفسش ضعیف شده بود. به او تمرین‌هایی دادم، راضی نبود و زیاد به دلش ننشست. به او گفتم: یه سؤال دارم؛ شما خودتان را خوب می‌شناسید؟ به نظر خودتان چه چیزی روی شما اثر مثبت می‌گذارد و اعتمادبه‌نفس شما را بالا می‌برد؟ کمی فکر کرد و گفت: راستش زندگی امام خمینی (رحمه‌الله). اگر سی‌دی‌هایی از ایشان پیدا کنم و ببینم، حرف و عمل ایشان به من روحیه و نشاط و اعتمادبه‌نفس می‌دهد. سخنش عجیب بود! اتفاقاً من یک بسته فرهنگی حاوی کتاب و سی‌دی از زندگانی امام (رحمه‌الله) از کودکی تا رحلت ایشان داشتم که وقتی به ایشان دادم، گل از گلش شکفت و با خوشحالی از پیش من رفت.
از فیلم‌ها، تصاویر و وصیت‌نامه‌های شهدا می‌توانیم برای تقویت اراده و اعتمادبه‌نفس کمک بگیریم. امام علی (علیه‌السلام) می‌فرمایند «إن لَم تَکن حَلیما فَتَحَلَّم...؛ اگر بردبار نیستی خود را بردبار جلوه بده، زیرا کمتر کسی است که خود را شبیه گروهی کند و به‌زودی یکی از آنان نشود.» (نهج‌البلاغه، حکمت 207).
این راه‌کار ساده، در زندگی و روابط ما کارایی بسیار دارد. «شناخت»، «هیجان» و «رفتار» ما یک مثلث را تشکیل می‌دهند که بر همدیگر اثر می‌گذارند و از هم اثر می‌پذیرند. وقتی ما وانمود کنیم و رفتارمان را شبیه افرادی مثل سرداران و آزادگان قهرمان درآوریم، احساسمان هم تغییر می‌کند و زمینه تغییر فکر نیز در ما ایجاد می‌شود و باور خواهیم کرد که می‌توانیم همت والایی داشته باشیم و بر قله‌های شکوه و عظمت بایستیم.
دراین‌باره می‌توانیم به تباکی بر حضرت سیدالشهدا (علیه‌السلام) مثال بزنیم. در روایت آمده است که اگر نمی‌توانی برای امام حسین (علیه‌السلام) گریه کنی حالت فرد عزادار و گریه‌کن را به خود بگیر تا به‌تدریج احساست هم تغییر کند. در روایت داریم کسی که در رفتار و ظاهر، خود را به فقر و نداری بزند، فقیر می‌شود. یا کسی که خود را به صبوری بزند شکیباتر می‌شود. همین‌طور اگر همسری علاقه چندانی به همسرش ندارد اگر در «ظاهر و رفتار» وانمود و تلاش نماید، «احساسش» نیز به‌تدریج تغییر می‌کند و عاشق همسرش خواهد شد.
خب حالا چه کسانی را برای این الگوپذیری توصیه می‌کنید و به چه دلیل؟ پیشنهاد ما سرداران و رزمندگان دفاع مقدس است به دلیل ویژگی‌ها و اوصافی چون:
یاد دائم خدا، ارتباط با قرآن و ائمه، توکل بر خدا، صفا و خلوص، صمیمیت، همدلی با دیگران به‌ویژه زیردستان، اقتدار و جرئت ورزی (دفاع از حق خود و دیگران) حق سالاری، عمل‌گرایی، بصیرت و آگاهی، غیرت دینی، شجاعت، مردمی بودن، شهادت‌طلبی، شادابی و نشاط، ستیز در برابر خمودگی و بی‌حالی، شوخی متعادل، تواضع و فروتنی، حُسن خلق، ابتکار و خلاقیت، قناعت، اجتناب از اسراف و تجمل‌گرایی، دوری از شهرت‌طلبی، تعهد، اعتدال‌گرایی و دشمن‌شناسی.
منبع: ماهنامه خانه خوبان