اهمیت میهمانی
پیامبر اکرم (صلیاللهعلیهوآله) میفرماید: «هر خانهای که میهمان در آن وارد نشود، فرشتگان واردش نمیشوند.» و حدیثی از ایشان وجود دارد که میفرماید: «میهمان راهنمای بهشت است.» روزی حضرت علی (علیهالسلام) غمگین بود. علت اندوه ایشان را جویا شدند. فرمود: «هفت روز بر ما گذشته و میهمانی برای ما نیامده است.» پاداش میهمانداری آنقدر زیاد است که در این رابطه امام صادق (علیهالسلام) میفرماید: «از موجبات بهشت رفتن و آمرزش، خوراندن غذا به گرسنه است.»
احترام به میهمان
شایسته است که در همه حال با آغوش باز از میهمان پذیرایی کنیم.
چو مهمان در رسد شیرینزبان شو
به صد الطاف پیش میهمان شو
به احسان و کرم دلها به دست آر
کزین بهتر نباشد در جهان کار «نظامی»
حضرت علی (علیهالسلام) در این رابطه میفرماید: «هر مؤمنی که میهمان را دوست داشته باشد، هنگامیکه سر از قبر بیرون میآورد، چهرهاش همچون ماه شب چهارده خواهد بود. اهل محشر گویند: «این جز پیامبری مرسل نباشد! پس فرشتهای گوید: این مؤمنی است که مهمان را دوست دارد و او را اکرام کند، راه او جز دخول به بهشت نیست.»
اما شما بهعنوان میهمان هم وظایفی به عهده دارید که بهتر است آنها را رعایت کنید:
قبلاً اطلاع دهید
ایام عید، بازار میهمانی و دیدوبازدید حسابی داغ است پیش از آنکه بهقصد میهمانی از منزل خارج شوید، تلفن بزنید و از حضور میزبان در منزل و از آمادگیاش برای پذیرایی مطمئن شوید. شاید میهمانان زیادی در منزل میزبان حضور داشته باشند و او موقع پذیرایی به زحمت بیفتد.
سروقت بروید
اگر قرار گذاشتهاید زمان معینی به منزل میزبان بروید، دیر نکنید. زود هم نروید در روزهای شلوغ عید، هر خانوادهای برای خودش برنامهریزی فشردهای دارد و تأخیر شما ممکن است برنامه یک جمع را مختل کند.
بحث نکنید
وقتی دورهم نشستهاید، احتمال اینکه بحثهای متنوعی درباره مسائل اجتماعی، سیاسی، شخصی و… پیش بیاید، زیاد است. فراموش نکنید که شما مهمانید و مجلس مهمانی جای بحثوجدل نیست. به یک گپ خودمانی بسنده کنید و مجلس مهمانی را به میدان جنگ تبدیل نکنید. از این فرصت برای تازه کردن دیدارها و لذت بردن از مصاحبت همدیگر استفاده کنید و خودتان و اطرافیانتان را با بحثهای آنچنانی خسته نکنید.
به میزبان کمک کنید
خوشبختانه بیشتر خانمهای ایرانی، این کار را خوب بلدند. به میزبان در امر پذیرایی کمک کنید: موقع چیدن میز غذا، مرتب کردن آشپزخانه بعد از صرف غذا و شستوشوی ظروف. با این کار، نهتنها به میزبان کمک میکنید، بلکه فرصتی پیدا میکنید تا رابطهتان را هم صمیمیتر کنید و احیاناً چیزهای جدیدی هم یاد بگیرید.
شنونده خوبی باشید
توی مهمانی، دائم از خودتان تعریف و تمجید نکنید و به همان میزان که صحبت میکنید، به دیگران هم اجازه صحبت بدهید و خلاصه اینکه شنونده خوبی باشید.
گرفتاریهایتان را با خودتان نبرید
وقتی به مهمانی میروید، غصههایتان را در خانه جا بگذارید حتماً. مهمانی جای خوبی برای طرح مسائل و مشکلات نیست. مسلماً میزبان هم مثل شما مشکلات خاص خودش را دارد. یادتان باشد که این دیدوبازدیدها قرار است فرصتی باشند برای شاد بودن و فراموش کردن گرفتاریها.
دستخالی نروید
اگر برای اولین بار است که دارید به منزل میزبان میروید، رسم است که دستخالی نروید. گاهی حتی یک گلدان گل یا یک جعبه شیرینی برای صمیمیت بیشتر معجزه میکند.
ضرورت تشکر
تشکر از میزبان به خاطر پذیراییاش ضرورت دارد. این کار را میتوانید در پایان مهمانی انجام بدهید؛ اما روش بهتری هم وجود دارد؛ میتوانید فردای مهمانی به میزبان تلفن بزنید و بابت پذیرایی دیروزش از او تشکر کنید.
برکات معنوی میهماننوازی
به برکت ضیافت و میهمانی، زمینه ایجاد دوستیها و رفتوآمدها فراهم میشود. همچنین ابراز مهر و محبت به هم آنان را از دلمردگی و تنهایی بیرون میآورد. این کار پسندیده تأثیر بسیار خوبی بر شادابی و طراوت روحی انسانها و افزایش روحیه اجتماعگرایی آنها دارد و آنان را از ابتلا به بیماریهای روحی حفظ میکند. به قول صائب تبریزی:
خانه من چون کمان پاک است از اسباب عیش
پَر درآرد میهمان چون تیر در کاشانهام
میهمان با خود رزق میآورد
رسول خدا (صلیاللهعلیهوآله) فرمود: «هیچکس نباید بیش از توانش، خود را برای میهمان به زحمت اندازد.»
هرکس به خوان قسمت خود رزق میخورد
از کمبضاعتی خجل از میهمان مباش
«صائب»
منبع: مجله راه زندگی شماره 281