امروزه علم روان‌پزشکی همان چیزهایی را تعلیم می‌دهد که پیامبران به مردم می‌آموختند، زیرا پزشکان روان‌شناس دریافته‌اند دعا و نماز و داشتن یک ایمان محکم به دین نگرانی، تشویش، هیجان و ترس را برطرف می‌سازد. ویلیام جیمز پدر روان‌شناسی جدید در نامه‌ای به یکی از دوستانش یادآور شده که «هرچه بیشتر از سال های عمرش می‌گذرد کمتر می‌تواند بدون اعتقاد به خداوند زندگی کند» دکتر کارل جونک یکی از معروف‌ترین روان‌شناسان در یکی از کتاب‌هایش می‌نویسد: «طی سی سال اخیر مردمانی از کشورهای متمدن جهان به من مراجعه کرده اند، من صدها بیمار را معالجه نموده، در بین تمام این بیماران که نیمه دوم حیات را می‌گذرانند (یعنی سنین بالاتر از سی و پنج) یکی پیدا نشده که مشکلش به عقائد مذهبی بازگشت نکند با اطمینان خاطر می‌توانم بگویم که هریک از آنها از آن جهت مریض شده بودند که آنچه از ادیان زنده هر عصر به پیروان خود عطا کرده اند از دست داده بودند، و آن‌هایی که عقیده دینی خود را بازنیافتند هیچ‌کدام واقعاً درمان نشدند.»
گاندی رهبر بزرگ هند می‌گفت: «اگر دعا و نماز نبود من مدت ها قبل دیوانه و مجنون شده بودم.» بسیاری از ما وقتی از زندگی به ستوه می‌آییم و به آخرین حدّ نیروی خود می‌رسیم در ناامیدی و یأس رو به‌سوی خدا برمی‌گردانیم البته در موقع گرفتاری هیچ‌کس منکر خدا نیست قرآن کریم نیز به این مطلب اشاره کرده می‌فرماید: «امن یجیب المضطر اذا دعاه و یکشف السوء...» (سوره نمل، آیه 62) یا (کیست) آن‌کس که درمانده را چون وی را بخواند اجابت کند، و گرفتاری را برطرف می‌گرداند؟ و باآنکه با اشاره به یکی از حالات انسان‌ها که عموماً شامل بیشتر آنها می‌شود می‌فرماید: «فاذا رکبوا فی الفلک دعوا الله مخلصین له الدین فلمّا نجاهم الی البرّ اذا هم یشرکون» (سوره عنکبوت،آیه 65) و هنگامی‌که بر کشتی سوار می‌شوند خدا را پاک‌دلانه می‌خوانند، و چون به‌سوی خشکی رساند و نجاتشان داد به ناگاه شرک می‌ورزند.» اما چرا هرروز تجدیدقوا نکنیم؟ آیکیس کارل نویسنده کتاب «انسان موجود ناشناخته» برنده جایزه نوبل در ضمن مقاله‌ای می‌نویسد: قوی‌ترین قدرتی که ممکن است انسان تولید کند همان دعا و عبادت است. قدرتی که مانند نیروی جاذبه زمین و جود حقیقی و خارجی دارد، من در زندگی پزشکی خود به کسانی برخورد کرده‌ام که هیچ‌یک از وسایل مداوا بر ایشان مؤثر نبوده است ولی به مدد عبادت و دعا نجات یافته‌اند.
فایده دعا این است که بشر می‌کوشد نیروی محدود خود را با توسل به نیروی نامحدود دیگری توسعه و افزایش دهد، وقتی ما دعا می‌خوانیم خود را به قوّه محرک پایان‌ناپذیری که تمام کائنات را به‌هم‌پیوسته است متصل و مربوط می‌کنیم، ما دعا می‌کنیم که آن نیرو به حوائج ما توجه کند، همین درخواست کافی است که نقایص ما را مرتفع سازد و ما با حالی بهتر و قدرتی بیشتر از جا برمی‌خیزیم. هر وقت ما با شور و حرارت خداوند را در دعا و نماز مخاطب می‌سازیم روح و جسم خود را به وجهی احسن تغییر می‌دهیم.» چرا ایمان به دین تا این درجه آرامش و خون سردی و شکیبایی به ما می‌بخشد؟ ویلیام جیمز می‌گوید: امواج خروشان سطح اقیانوس هرگز آرامش اعماق آن را به هم نمی‌زند کسی که متکی به حقائق بزرگ معنوی است از تغییرات و فراز و نشیب‌های زندگی دست‌خوش تشویش و نگرانی نخواهد شد بنابراین یک شخص واقعاً متدین، تزلزل‌ناپذیر و فارغ از دغدغه و تشویش است و برای انجام هرگونه وظیفه‌ای که روزگار پیش آورده با خون سردی آماده و مهیا می‌باشد.» قرآن کریم با اشاره به آیه «الا بذکر الله تطمئن القلوب» (سوره رعد، آیه 28) به سرچشمه همه کمالات و خوبی‌ها که در سایه‌سار آن انسان به آرامش دست می‌یابد اشاره می‌نماید، و نیز با بیان «ما اصاب من مصیبةٍ فی الارض ولا فی انفسکم الا فی کتاب من قبل ان نبرآها انّ ذلک علی الله یسیر؛ لکیلا تاسوا علی ما فاتکم ولا تفرحوا بما آتاکم والله لا یحب کلّ مختار فخور» (سوره حدید، آیات22و23) هیچ مصیبتی نه در زمین و نه در نفس‌های شما [به شما] نرسد مگر آنکه پیش از آنکه آن را پدید آوریم در کتابی است. این [کار] بر خدا آسان است تا بر آنچه از دست شما رفته اندوهگین نشوید و به [سبب] آنچه به شما داده است شادمانی نکنید و خدا هیچ خودپسند فخرفروشی را دوست ندارد.»
قرآن کریم با بیان این آیه به یکی از اصولی که روان‌شناسان امروزه به آن رسیده‌اند اشاره می‌نماید و آن اصل عبارت است از اینکه «حوادث را آن طور که هست بپذیرید و خود را آماده سازید که همان طور قبولش کنید، زیرا پذیرش آنچه اتفاق می‌افتد اولین قدم در مغلوب کردن نتایج و مصائب و بدبختی‌ها است.» و هدف آفرینش شما این بوده که شما دل‌بسته و اسیر زرق‌وبرق این جهان نباشید. و گذرگاه که نامش دنیا است دل‌بستگی به آن، بزرگ‌ترین دشمن سعادت شما است و به‌سوی خدا رفتن سه نیاز روحی که مردم دنیا، اعم از مؤمن و مشرک در آن سهیم هستند را برمی‌آورد.
1. به هنگام دعا چیزهای را که موجب زحمت ما است به زبان می‌آوریم و این به زبان آوردن در حکم یادداشت کردن است هرگاه چیزی از ابهام درآید و معلوم گردد حل آن آسان می‌شود.
2. هنگام دعا این احساس به ما دست می‌دهد که شریک غمی پیدا کرده‌ایم و تنها نیستیم بعضی مواقع نگرانی‌های ما به‌قدری جنبه خصوصی و محرمانه دارد که نمی‌توانیم به نزدیک‌ترین افراد خانواده و دوستان خویش در میان گذاریم آن‌وقت دعا کردن و رفتن به‌سوی خدا مشکل ما را حل می‌کند هنگامی‌که گرفتار تألمات و هیجانات فشرده در سینه و تألم روحی هستیم لازم است مشکلات و گرفتاری‌های خود را برای کسی بگوییم و هنگامی‌که ما نمی‌توانیم به کس دیگری بگوییم خداوند باید محرم اسرار ما باشد.
3. دعا انسان را وادار به کار می‌کند و نخستین قدم به‌سوی عمل می‌باشد. نمی‌شود باور کرد شخصی روزها به درگاه خدا دعا می‌کند و نتیجه نگیرد زیرا استمداد از خدا نیروی در ما به وجود می‌آورد که از نیروهای ذخیره خویش بهره‌برداری می‌کنیم. دکتر کارل می‌گوید: «دعا قوی‌ترین نیروی است که بشر می‌تواند به وجود آورد.»
منبع: ماهنامه بشارت