مقداد یکی از خواص و افراد بسیار نزدیک به پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌واله) بود که تمام مسلمانان اعم از شیعه و سنی به آن اذعان دارند تا جایی که رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌واله) درباره مقداد فرمود:
خداوند تعالی مرا به محبت چهار تن امر فرموده است که آن‌ها را دوست بدارم.
از حضرت سؤال کردند: آن چهار تن کیان‌اند؟
حضرت (صلی‌الله‌علیه‌واله) فرمود:
علی (علیه‌السلام)، مقداد، سلمان و ابوذر.
امام محمدباقر (علیه‌السلام) فرمود:
«ارْتَدَّ النَّاسُ إِلَّا ثَلاثَ نَفَرٍ : سَلْمَانُ وَ أَبُو ذَرَ وَ الْمِقْدَادُ؛ مردم مرتد شدند جز سه نفر، سلمان و ابوذر و مقداد»
سرانجام مقداد در سال 33 هـ ق در جرف در یک‌فرسنگی مدینه فوت کرد، جنازه او را حمل نموده و در بقیع دفن نمودند.
از عجایب روزگار
مرحوم شیخ عباس قمی می‌فرماید:
از غرائب آن است که مقداد با این جلالت شأن، پسرش معبد، نااهل درآمد و در جنگ جمل به همراه لشکر عایشه بود و کشته شد.
وقتی حضرت امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) بر کشتگان جنگ جمل عبور می‌کرد، به جنازه معبد رسید و فرمود: خدا رحمت کند پدر این را که اگر او زنده بود رأی و نظرش بهتر از رأی این پسر بود.
وقتی انسان قرآن کریم را مورد دقت قرار می‌دهد و زندگی پیامبر اسلام (صلی‌الله‌علیه‌واله) را در مقاطع مختلف و لحظات حساس مطالعه می‌کند، درمی‌یابد که برخی از خواص در مواقع سخت و در امتحانات الهی لغزیدند، البته عده‌ای هم ثابت‌قدم ماندند.
منبع: سقوط خواص در قرآن کریم، اسدالله محمدی نیا